BÄ°RÄ°NCÄ° BÃLÃM
Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar
Amaç
Madde 1- (1) Bu YönetmeliÄin amacı; ev ve süs hayvanlarının üretildikleri, alınıp satıldıkları belli süreler barındırıldıkları ve eÄitim gördükleri yerlerin gerekli teknik, saÄlık Åartları ile bu gibi yerlerin açılma, çalıÅma ve denetleme usul ve esasların düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2- (1) Bu Yönetmelik, gerçek ve tüzel kiÅi ve kuruluÅlar tarafından ev ve süs hayvanları için açılacak olan, üretim, satıŠve eÄitim yerleri ile belli süreler barındırılacaÄı yerleri kapsar.
(2)Sahipsiz ve güçten düÅmüŠhayvanlar için yerel yönetimlerin açtıkları barınaklar ile hiçbir kazanç ve menfaat saÄlamamak kaydıyla sadece insanî ve vicdanî amaçlarla sahipsiz ve güçten düÅmüŠhayvanlara bakan veya bakmak isteyen ve 5199 sayılı Kanunla öngörülen Åartları taÅıyan gerçek ve tüzel kiÅilerin açacaÄı barınak ve bakımevleri kapsam dıÅıdır.
Dayanak
Madde 3- (1) Bu Yönetmelik, 9/3/1954 tarihli ve 6343 sayılı Veteriner HekimliÄi MesleÄinin Ä°crasına, Türk Veteriner Hekimleri BirliÄi Ä°le Odalarının TeÅekkül Tarzına ve GöreceÄi Ä°Ålere Dair Kanun, 01/07/2004 tarihli ve 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu, 13/06/2010 tarihli 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki SaÄlıÄı, Gıda ve Yem Kanununun 11 inci ve 36 ncı maddesi ile 9/8/1991 tarihli ve 20955 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 441 sayılı Tarım ve Köy iÅleri BakanlıÄının KuruluÅ ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye dayanılarak hazırlanmıÅtır.
Tanımlar
Madde 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen,
Amfibik hayvan: Karada ve suda hareket ve yaÅam yeteneÄine sahip hayvanı,
Bakanlık: Tarım ve KöyiÅleri BakanlıÄını,
Barınma Yeri: Ev ve süs hayvanlarının, geçici süreler için barındırıldıkları barınak, konukevi, pansiyon ve otel gibi yerleri,
ÃalıÅma Ä°zin Belgesi: Ä°l MüdürlüÄü tarafından kuruluÅ izni verilmiŠüretim, satıÅ, barınma ve eÄitim yerlerinin faaliyete geçmesi için verilen belgeyi,
Dezenfeksiyon: Hastalık yapıcı mikroorganizmaların fiziki, kimyevi yöntemler ve ultraviyole ıÅınları ile yok edilmesi iÅlemini,
EÄitim Sertifikası: 5199 sayılı kanun gereÄi, ev ve süs hayvanı satan kiÅilerin, bu hayvanların bakım ve korunması ile ilgili olarak yerel yönetimler tarafından düzenlenen eÄitim programına katılarak, program sonu aldıkları belgeyi,
EÄitim yeri: Hayvan sahibinin isteÄi veya ilgili makamların gerekli görmesi durumunda, hayvanların itaat, tuvalet terbiyesi, hırçın hayvanların sakinleÅtirilmesi, koruma, bekçilik, sportif, avcılık gibi özelliklerin kazandırılması amacıyla, veteriner hekim denetiminde faaliyet gösteren yerleri,
Ev ve süs hayvanı: Sahiplerinin ya da sahipleri adına sorumluluÄunu almıŠkiÅilerin yanında bulunan, üçüncü bir Åahsa satıÅı ya da devredilmesi amaçlanmayan arılar, kabuklu hayvanlar ve kümes hayvanları haricindeki omurgasızlar, amfibik hayvanlar, köpek, kedi, gelincik, süs balıkları, sürüngen, kemirgen, evcil tavÅan ve tüm kuÅları,
Genel Müdürlük: Koruma ve Kontrol Genel MüdürlüÄünü,
Hizmetiçi EÄitim Belgesi: Ev ve süs hayvanları üretim, satıÅ, barınma ve eÄitim yerlerinde görev alacak olan veteriner hekimlerin, Bölge Veteriner Hekimler Odası tarafından yapılan eÄitime katılarak, eÄitim sonunda aldıkları belgeyi, ifade eder.
Ä°l MüdürlüÄü : Tarım ve KöyiÅleri BakanlıÄı Ä°l Müdürlüklerini,
Ä°Å Yeri: Ev ve süs hayvanlarının üretildikleri, alınıp satıldıkları, geçici süreler barındıkları ve eÄitildikleri Ä°l MüdürlüÄünce ruhsatlandırılmıŠyerleri,
Ä°Åyeri Sorumlu Veteriner Hekimi: Ev ve süs hayvanları üretim, satıÅ, barınma ve eÄitim yerleri ile buralardaki hayvanların her türlü saÄlık sorunları ve koruyucu önlemlerinden sorumlu veteriner hekimi,
KuruluÅ Ä°zni: Kurulacak yer ve projelerinin uygun görülmesi durumunda iÅyeri kurulması için Ä°l MüdürlüÄü tarafından verilen izni,
Pasaport: Hayvan için düzenlenmiŠiçerisinde hayvana ve sahibine ait bilgileri içeren Bakanlıkça belirlenen belgeyi,
SatıŠYeri: Süs balıkları haricindeki ev ve süs hayvanlarının,  satıldıÄı yerleri,
Ãretim Belgesi: Ä°l MüdürlüÄü tarafından çalıÅma izni almıŠüretim yerlerinde üretilen hayvanlar için düzenlenen belgeyi,
Ãretim yeri: Ev ve süs hayvanlarının türlerine uygun ihtiyaçları saÄlanarak, hayvan refahına uygun olarak üretildikleri yerleri,
[divide]
Ä°KÄ°NCÄ° BÃLÃM
Müracaat ve Ä°zin Ä°Ålemleri
KuruluŠİzni Almak İçin Gerekli Belgeler
Madde 5- (1) Ev ve süs hayvanı üretim, satıÅ, barınma ve eÄitim yeri açmak isteyen gerçek ve tüzel kiÅi ve kuruluÅlar bir dilekçe ile bulundukları yerdeki mülki amirliÄe müracaat ederek aÅaÄıdaki bilgi ve belgeleri tamamlamak zorundadır.
a) Ek-1âe uygun olarak iÅyeri sahibi tarafından doldurulmuÅ baÅvuru dilekçesi.
b) Ä°Å yerinin, yerleÅim yeri ve çevresine ait bilgileri gösteren teknik resim kurallarına göre hazırlanmıŠvaziyet planı.
c) İŠyerinin tüm bölümlerini içeren detaylı, teknik resim kurallarına göre hazırlanmıŠonaylı bir adet proje.
d) BaÄlı bulunduÄu Belediyeden su kullanma belgesi, Åehir Åebeke suyu bulunmayan yerlerde içme ve kullanma suyu temin projesi ile resmi kurumlarca usulüne uygun olarak alınmıŠsu numunelerinin bakteriyolojik ve kimyasal analiz sonuçlarını gösterir rapor, derin kuyulardan suyun temin edilmesi halinde ise, Devlet Su Ä°Ålerinden alınacak kuyu suyu kullanma belgesi ve analiz raporu.
e) Tüzel kiÅilerde ticaret sicil gazetesi, imza sirküleri, yönetim kurulu kararı.
(2) Bu bilgi ve belgeler, Ä°l MüdürlüÄü Hayvan SaÄlıÄı Åubesince incelenir. Yapılan inceleme sonunda uygun bulunan yerlere, Ek-2’deki örneÄe uygun olarak kuruluÅ izni verilir.
ÃalıÅma Ä°zni Almak İçin Gerekli Belgeler
Madde 6- (1) Ev ve süs hayvanları üretim, satıÅ, barınma ve eÄitim yeri açacak gerçek ve tüzel kiÅi ve kuruluÅlar, çalıÅma izni alabilmek için, ekinde aÅaÄıdaki belgeler bulunan bir dilekçe ile bulundukları yerdeki mülki amirliÄe müracaat ederler.
a) Muayenehane, poliklinik veya hayvan hastanelerinde çalıÅan ve hizmet içi eÄitim belgesi olan veteriner hekimle yapılmıŠen az bir yıllık bölge veteriner hekimler odası onaylı noter tasdikli sorumlu veteriner hekim sözleÅmesi.
b) Yangın ve patlamalar için gerekli önlemin alındıÄına dair Ä°tfaiye MüdürlüÄünden alınmıŠbelge.
c) EÄitim yerlerinde görev yapacak uzman eÄitimcinin noter/kurum tasdikli uzmanlık belgesi fotokopisi.
d) SatıŠyerleri için, 5199 sayılı kanuna istinaden Yerel yönetimler tarafından satıŠyeri sahibi veya sorumlu yönetici adına düzenlenen eÄitim sertifikasının fotokopisi.
e) Belediyeden alınmıŠiÅyeri ruhsatı.
(2) Müracaat ve ekleri, Ä°l MüdürlüÄü Hayvan SaÄlıÄı Åubesince incelenir. Belgelerin tetkiki ve yetkililerin mahallinde yaptıÄı inceleme sonunda teknik ve saÄlık yönden uygun bulunan yerlere mülki amirin onayı alındıktan sonra Ä°l MüdürlüÄünce ruhsat verilir. Gerçek ve tüzel kiÅiler ile kuruluÅlar adına, Ek-3’de bir örneÄi bulunan ÃalıÅma Ä°zin Belgesi düzenlenir. ÃalıÅma Ä°zin verilmiÅ iÅ yerlerine ait bilgiler Bölge Veteriner Hekimler Odasına bir yazı ile bildirilir.
[divide]
ÃÃÃNCÃ BÃLÃM
Genel Åartlar
 Genel Åartlar
Madde 7- (1) ÃalıÅma izni verilmesi için iÅ yerlerinde aÅaÄıdaki asgari teknik ve saÄlık Åartlarının bulunması zorunludur.
1) Ä°Åyerleri, ulaÅım kolaylıÄı olan yerlerde kurulur, insan gıdası imal edilen iÅ yerlerini olumsuz etkileyecek mesafelere kurulmaz.
2) Ä°Åyeri zemini ve duvarları kolay yıkanabilen ve dezenfekte edilebilen fayans, mermer veya kolay temizlenip dezenfekte edilebilir su geçirmez açık renkli malzeme ile kaplı olmalıdır.
3) Ä°Å yeri zemini eÄimli olmalıdır. Zeminde kanalizasyon veya fosseptiÄe baÄlı ızgaralı veya sifonlu yer süzgeci bulunmalıdır.
4) Ä°Å yerlerinde, Åehir Åebekesine baÄlı su tesisatı veya bu amaca yönelik yeterli kapasitede su deposu bulunmalıdır.
5) Zeminin ve duvarların temizlik ve dezenfeksiyonu için basınçlı su, musluk ve hortum düzeneÄi bulunmalıdır.
6) Aydınlatma yeterli olmalı, hayvanları rahatsız edecek kuvvetli, doÄrudan hayvanları aydınlatacak ıÅık kullanılmamalıdır.
7) Ä°Åyerlerinin dıÅarıya açılan pencere kanatları her türlü haÅerenin girmesini engelleyecek tarzda kapatılmalıdır.
8) Ä°Åyerinin havasını, iklim, hayvan sayısı, hayvan türü gibi koÅullara baÄlı olarak temizleyebilen havalandırma tesisatı bulunmalıdır.
9) Kafes ve ekipmanlar ile malzemeler, dezenfektanlara dayanıklı, paslanmaz ve kolay temizlenebilir malzemeden yapılmıŠolmalıdır.
10) Ä°Åyeri hastalık yapan mikroorganizmalara ve parazitlere karÅı haftada bir, hastalık Åüphesi durumunda gerektiÄi zamanlarda dezenfekte edilmelidir.
11) Her kafeste barındırılan hayvan türüne uygun yemlik, suluk ve altlık bulunmalıdır. Kafes, suluk, yemlik gibi malzemeler, her gün ve her hayvan deÄiÅiminden önce mutlaka temizlenip dezenfekte edilmelidir. Altlıklar her gün, gerekli durumlarda daha sık ve hayvan deÄiÅimlerinde mutlaka deÄiÅtirilmeli, her deÄiÅtirilmede kafes dezenfekte edilmelidir.
12) Kafesler, hayvan türlerine göre yeterli sayıda ve  ekli tablolarda verilen büyüklükte olmalıdır.
13) Yılan, kertenkele, kurbaÄa, kaplumbaÄa gibi hayvanların tabii hayatlarındaki ortam saÄlanmalıdır.
14) İŠyerlerinde köpek, kedi, sincap ve yırtıcı hayvanlar kafeslerde tek olarak bulundurulmalıdır.
15) Hayvanların bulundurulduÄu kafes ve özel yaÅam alanlarının üzerine hayvanı tanıtıcı etiketler asılı olmalıdır.
16) İŠyerlerinde çevreye rahatsızlık verecek hayvan seslerinin veya kötü kokunun yayılmaması için gerekli önlemler alınmalıdır.
17) Temizlik artıkları, kullanılmıŠaltlıklar ve dıÅkılar, dayanıklı, aÄzı baÄlanabilen naylon torbalar içinde muhafaza edilip iÅyeri dıÅına bırakılmamalıdır.
18) Ä°Åyerinde ölen hayvanlar, sorumlu veteriner hekime bildirilir. Ãlen hayvanlar tıbbi atık torbalarına konularak, uygun Åartlarda muhafaza edilip, usulüne uygun Åekilde bertaraf edilir.
19) Bu YönetmeliÄe tabi iÅ yerlerinde, 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki SaÄlıÄı, Gıda ve Yem Kanununa tabi ihbarı mecburi bir hastalık çıktıÄında, sorumlu veteriner hekim durumu en seri Åekilde resmi makamlara haber vermek ve yetkililerce alınacak yasal tedbirleri uygulamakla yükümlüdür.
20) Bu yönetmeliÄe tabi iÅ yerlerinde bulunan hayvanlar, salgın hayvan hastalıÄı Åüphesi durumunda Ä°l veya Ä°lçe Müdürlükleri tarafından karantinaya alınabilir. Karantina süresince yapılan her türlü masraflar iÅyeri sahibine aittir.
21) Ä°Å yerlerinde ürün satıÅı yapılacak ise, ürünler zeminden en az 10 cm yükseklikte, kolay temizlenebilir raflarda satıÅa sunulur. Ãrün satıŠstandları, hayvan türüne göre ayrılarak, stand üzerine 10 cm geniÅliÄinde hangi hayvan türüne ait ürünlerin satıldıÄını belirten tabelalar asılır.
[divide]
DÃRDÃNCÃ BÃLÃM
Ãretim Yerleri
Â
Kedi- Köpek üretim yerleri
Madde 8-  (1) Kedi-köpek üretim yerlerinde, aÅaÄıdaki Åartlarının bulunması zorunludur.
a)     Kullanılacak arazi diÄer yerleÅim yerlerine en az 500 metre mesafede olmalı.
b)     İdari büro, veteriner hekim odası, personel odası, duÅ, depo, tuvalet, hayvan karantina ve müÅahede ünitesi, hayvanların yiyeceklerinin hazırlandıÄı mutfak ünitesi, temizlik ünitesi, kapalı ve açık gezdirme alanı olmalıdır.
c)     Tüm açık bölümler kuzeye dönük olmayacak Åekilde yerleÅtirilmeli,
d)     Kapalı bölümlerde, köpeklere güneŠıÅıÄı gelebilecek büyüklükte, dıÅarıdan kemirgen, sinek ve benzeri haÅerenin girmesine engel olacak tel ile kapatılmıŠcam pencereler ve havalandırma penceresi bulunmalıdır.
e)     Toprak zeminli gezdirme alanları olmalıdır.
f)      Hayvanların barındıÄı açık ve kapalı bölümlerin zemini ve duvarları yıkanabilir ve dezenfekte edilebilir malzeme ile kaplı olmalıdır.
g)     Hayvanların yatabileceÄi ırklarına ve boyutlarına uygun, yerden en az 10cm yükseklikte platformlar bulunmalıdır.
h)     Ãretim ünitelerinin kapalı bölümlerinin çatısı izolasyonlu uygun bir çatı malzemesi ile, açık alandaki kafesli bölümün yarısı yaÄmur ve güneÅi engelleyen bir çatı malzemesi ile kapatılmalıdır.
i)       DiÄer ünitelerden baÄımsız kapalı bir bölümde hayvanın ırkına uygun boyutta içinde doÄum kasası bulunan köpekler için 6m², kediler için 4m² ölçüsünde en az 2 doÄum ünitesi olmalıdır.
j)       DoÄum ünitesi ile bitiÅik doÄumdan en az 6 haftalıÄa kadar dönemde annesi ile birlikte yavruların tutulacaÄı köpekler için 6m², kediler için 4m² ölçüsünde kapalı en az 4 adet yavru ünitesi olmalıdır.
k)     DiÄer ünitelerden baÄımsız, köpekler için 6 m², kediler için 4m² ebatlarında kapalı bir bölümde karantina ünitesi olmalıdır.
l)       Tüm kafeslerde, dezenfekte edilebilir su ve mama kapları bulundurulmalıdır.
m)   Ãretim yerlerinde hasta, yaralı, sakat, hayvan bulundurulmamalıdır.
n)     Köpek üretim yerleri benzer Åekilde kurulan kedi üretim yerlerinden ayrılmıŠolmalıdır.
- o)     Ãretim yerine koyulan hayvanların türü, ırkı, yaÅı ve diÄer bilgileri, ıslanmaz pvc gibi bir muhafaza ile her bir ünite üzerinde görünen bir yere asılmalıdır.
p)     Kedi üretim yeri içine kedilerin yatabileceÄi yüksekliklere tırmalama ve oyun platformları, yataklar ve benzeri malzemeler koyulmalıdır.
q)     Ãretim yerinde kimliklendirilmiÅ köpek yavrularına beÅ haftalık iken iç paraziter ilaçları, altı haftalık iken Distemper, Parvo, Corona virus aÅıları, sekiz haftalık iken ise dıŠparaziter ilaçları yapılmıŠolmalıdır. KimliÄi, iç ve dıŠparaziter ilaçları ile aÅıları yapılmıŠolan ve yapılan aÅılama üzerinden on beÅ gün geçmiÅ yavrular satıŠyerine gönderilir.
r)      Ãretim yerinde kimliklendirilmiÅ kedi yavrularına altı haftalık iken iç paraziter ilaçları, sekiz haftalık iken Panleukopenia, Rhinotracheitis ve Calici Virus aÅıları ve dıŠparaziter ilaçları yapılmıŠolmalıdır. KimliÄi, iç ve dıŠparaziter ilaçları ile aÅıları yapılmıŠolan ve yapılan aÅılama üzerinden on beÅ gün geçmiÅ yavrular satıŠyerine gönderilir.
Â
Kemirgen üretim yerleri
Madde 9- (1) Kemirgen üretim yerlerinde, aÅaÄıdaki Åartlarının bulunması zorunludur.
a)     Kemirgen Ãretim yeri olarak kullanılacak iÅyeri 100 metrekarenin altında olamaz.
b)    Ãretim için kafesler zeminden ve tavandan 30 cm mesafede olmalıdır. Ãst üste en fazla 4 adet kafes konulabilir. Kafes düzenekleri arasında koridor Åeklinde en az 100 cm mesafe olmalıdır.
c)     Havalandırma, ısı ve nem sistemlerinin merkezi bir yapı ile oluÅturulması ve tesiste pencerelere mümkün olduÄunca az yer verilmesi gerekir ancak, pencere varsa fazla büyük olmamalı, ısı, ses ve ıÅık yalıtımına uygun Åekilde düzenlenmelidir. Ayrıca insekt ve rodentlerin içeri girmesini engellemek amacıyla gerekli önlemler alınmalıdır.
d)    Ãretim yerindeki hayvan odalarının bulunduÄu bölümler tercihen penceresiz olmalı, varsa pencere, kapı ve drenaj kapakları sıkı bir Åekilde daima kapalı bulunmalı ve düzenli aralıklarla kontrollerinin yapılması gerekmektedir.
e)     GiriŠbölümlerinde dezenfektan ya da antibakteriyel paspaslar kullanılmalıdır.
f)     Hayvanların farklı tür, ırk ve soylarda kullanılabileceÄi göz önünde bulundurularak, türlerine ve kullanım amaçlarına göre farklı odalarda ve kafeslerde barındırılması gerekmektedir.
g)     Odaların zemin ve duvarları darbelere dayanıklı, su geçirmez, dezenfektan ve yüzey temizleyicilerine dayanıklı materyalden yapılmıŠolmalı. Zeminler kaygan özellikte olmamalı, yüzeylerinde girinti ve çıkıntı bulunmamalıdır. Yüzeylerin özellikle tesisat borusu, kanalizasyon borusu, kablo ve kapı gibi malzemelerle kesiÅtiÄi noktalarda kırık, çatlak, delik olmamalıdır. Zeminler; kafesler, raflar, kafes taÅıyıcıları, taÅıma arabaları ve diÄer ekipmanların taÅınması sırasında meydana gelebilecek yıpranmaya ve aÅınmaya karÅı dayanıklı olmalıdır.
h)    Hayvanlarının barındırıldıkları odalarda, prizler ve elektrik düÄmeleri olmamalı var ise kapaklı olmalı ve hayvanların yetiÅemeyeceÄi bir yerde olmalıdır.
i)      Kapılar, güvenlik açısından odaların içine açılmalı, sabit olmayan alet ve ekipmanların geçirileceÄi büyüklükte, eÅik ve kasalara tam olarak temas etmelidir. EÅikler, malzeme naklini engellemeyecek Åekilde olmalıdır. Kapılar, aÅınmaya, çürümeye ve darbelere temizlik ve dezenfeksiyona dayanıklı malzeme ile kaplanmıŠolmalı ve kilitlenebilir özellikte olmalıdır. Kapılarda gözlem pencereleri bulunmalı ve bu pencereler ıÅık geçirmeyecek Åekilde kapatılmalıdır.
j)      Hayvanlara ait yiyecek, içecek veya kullanılan malzemeler ve ilaçlar, hayvanların bulunduÄu odalarda depolanmamalıdır.
k)    Hayvanlara kafesler içerisinde güvenli bir ortam saÄlanmalı, hayvanın kaçabileceÄi ve kendisine zarar vereceÄi Åekilde olmamalıdır.
l)      Hayvanlar yemliklere ve suluklara kolay ulaÅabilmeli, yemlikler ve suluklar kolay temizlenebilir ve dezenfekte edilebilir malzemeden yapılmıŠolmalı, yem ve su servisi kolay yapılabilecek Åekilde konumlandırılmalıdır.
m)  Kafesler, hayvanların dıÅarıdan rahatsız edilmeden gözlenebileceÄi Åekilde olmalı kenar, köÅe ve birleÅim yerleri yuvarlatılmıŠve aÅınmaya dayanıklı malzemeden imal edilmeli, gövdeleri haricindeki bölümleri paslanmaz çelik ve sterilize edilebilir özellikte olmalıdır.
n)    Farelerin barındırıldıkları kafes kapaklarının tel aralıÄı 6 mm. ratların 12 mm.den geniÅ olmamalıdır.
o)    Altlık malzemesi, kuru, emici özellikte, tozsuz olmalıdır.
KuŠüretim yerleri
Madde 10 â (1) KuŠüretim yerlerinde, aÅaÄıdaki Åartlarının bulunması zorunludur.
a)     KuŠüretim yeri olarak kullanılacak yer diÄer meskun mahalden en az 500 metreden daha yakın olamaz.
b)    KuÅ Ãretim yeri olarak kullanılacak iÅyeri 100 metrekarenin altında olamaz.
c)     KuŠüretim yerinde iÅ yerinin tavana yakın bölümünde tüm kafeslere ve kuÅlara güneŠıÅıÄı gelebilecek büyüklükte cam ve havalandırma için açıldıÄında kuÅların kaçmasına, dıÅarıdan kemirgen, sinek ve benzeri girmesine engel olacak kafes veya sinek teli ile kapatılmıŠpencereler bulunmalıdır.
d)    Ãretim için kafesler zeminden ve tavandan 30 cm mesafede olmalı. Ãst üste en fazla 4 adet kafes konulabilir. Kafes düzenekleri arasında koridor Åeklinde en az 100 cm mesafe olmalıdır.
e)     Kafes altlarında çekilip temizlenebilen paslanmaz, yıkanabilen ve dezenfekte edilebilen malzemeden yapılmıŠçekmece olmalıdır.
f)     KuŠünitesindeki suluklar her zaman dolu ve temiz olmalıdır.
g)     Yuvadan erken alınmıÅ, tüylenmesini tamamlamamıŠyavru kuÅlar satıÅa sunulmaz.
h)    Ãretim ünitesinde, saÄlıksız ve yaralı kuÅlar bulundurulmaz.
[divide]
BEÅÄ°NCÄ° BÃLÃM
SatıŠYerleri
 Hayvan satıŠyerleri
Madde 11- (1) Hayvanlarının satıŠyerlerinde aÅaÄıdaki Åartlara uyulması zorunludur.
a)     Kedi ve köpek satıÅları, baÅka mesken veya bir iÅ yeriyle baÄlantısı olmayan cadde ve sokaÄa müstakil çıkıÅı olan yerlerde, hayvan barınaklarında veya üretim yerlerinde yapılacaktır. Ä°Å merkezi ve pasaj içlerinde kedi ve köpek satıÅı yapılmaz.
b)    KimliklendirilmiÅ köpek yavrularına beÅ haftalık iken iç paraziter ilaçları, altı haftalık iken Distemper, Parvo, Corona virus aÅıları, sekiz haftalık iken ise dıŠparaziter ilaçları yapılmıŠolmalıdır. KimliÄi, iç ve dıŠparaziter ilaçları ile aÅıları yapılmıŠolan ve yapılan aÅılama üzerinden on beÅ gün geçmiÅ yavruların satıÅına izin verilir.
c)     KimliklendirilmiÅ kedi yavrularına altı haftalık iken iç paraziter ilaçları, sekiz haftalık iken Panleukopenia, Rhinotracheitis ve Calici Virus aÅıları ve dıŠparaziter ilaçları yapılmıŠolmalıdır. KimliÄi, iç ve dıŠparaziter ilaçları ile aÅıları yapılmıŠolan ve yapılan aÅılama üzerinden on beÅ gün geçmiÅ yavruların satıÅına izin verilir.
d)    Yurt dıÅından ithali yasak olan hayvanların satıÅı yasaktır.
e)     Ebeveynlerin veya ebeveyn sorumluluÄu taÅıyan diÄer Åahısların açık rızası olmaksızın 16 yaÅın altındaki kiÅilere hayvan satıÅı yapılamaz.
f)     MüÅterilerin kafeste bulunan hayvanlara direk teması ve ulaÅması önlenmelidir.
g)     SatıŠyerinde hasta, sakat, gebe, yeni doÄum yapmıŠhayvanlar ile iki aylıktan küçük kedi köpek yavrusu bulundurulmaz.
h)    SatıŠyerindeki tüm hayvanların program dahilinde periyodik aÅı, iç ve dıŠparazit ilaç uygulamaları sorumlu veteriner hekim tarafından gününde yapılıp, ve yapılan bu iÅler Kayıt Defterine düzenli iÅlenir.
i)      Hayvan satıŠyerlerinde koyulan hayvanların türü, ırkı, yaÅı, ve diÄer bilgileri ıslanmaz pvc gibi bir muhafaza ile ünite üzerinde görünen bir yere asılır.
j)      Ãevreden ve doÄal ortamından alınan veya üretim tesisine ait belgesi olmayan hayvanların, satıÅı yapılamaz.
k)    Egzotik hayvanlar türlerine özel gerekli yaÅam Åartlarını saÄlayan özel kafeslerde barındırılmalı ve satılmalıdır.
[divide]
ALTINCI BÃLÃM
Barınma ve EÄitim Yerleri
Â
Kedi-Köpek barınma ve eÄitim yeri
 Madde 12- (1) Hayvanlarının barınma ve eÄitim yerlerinde aÅaÄıdaki Åartlara uyulması zorunludur.
a)     Aynı arazi içinde idari büro, veteriner hekim odası, personel odası, duÅ, depo, tuvalet, hayvan karantina ve müÅahede ünitesi, hayvanların yiyeceklerinin hazırlandıÄı mutfak ünitesi, temizlik ünitesi, kapalı ve açık gezdirme alanı olmalıdır. EÄitim yerlerinde bunlara ilave olarak kapalı ve açık eÄitim yeri olmalıdır.
b)    Barınma ve eÄitim yerlerinin kurulacaÄı alan, hayvan sayısına ve Tabloâda verilen ölçülere göre belirlenmelidir.
c)     Barınma ve eÄitim yerinde kalan hayvanlar için düzenli gezdirilebileceÄi zemini toprak gezdirme alanları olmalıdır.
d)    Barınma ve eÄitim yerlerinin kapalı bölümleri zemini ve duvarları yıkanabilir ve dezenfekte edilebilir malzeme ile kaplı, açık kısmın zemini yıkanabilir ve dezenfekte edilebilir malzeme ile kaplı, ünitelerin açık alandaki bitiÅik duvarları en az 150 cm yüksekliÄinde yıkanabilir ve dezenfekte edilebilir malzeme ile kaplı duvarla ayrılmıŠve kalan üst kısım ve ön kısım paslanmaz kafes telle kapatılmıŠolacaktır. Kapalı alanda yeterli güneŠıÅıÄı ve hava alabilecek, açıldıÄında kafes teli kapatılmıŠhavalandırma penceresi bulunmalıdır.
e)     Hayvanların yatabileceÄi yerlerde hayvanın ırkına ve boyutuna uygun, yerden en az 10cm yükseklikte uygun altlıklar bulunmalıdır.
f)     Barınma ve eÄitim yerlerinin kapalı bölümlerinin çatısı izolasyonlu uygun bir çatı malzemesi ile kaplanacak. Açık alandaki kafesli bölümün yarısının yaÄmur ve güneÅi engelleyen bir çatı malzemesi ile kaplanır.
g)     Barınma ve eÄitim yerlerinde su ve mama kapları bulundurulmalıdır.
h)    Barınma ve eÄitim yerlerinde hasta hayvan bulundurulmaz.
i)      Barınma ve eÄitim yerlerinde kedi ve köpekler ayrı bölümlerde bulundurulmalıdır.
j)      Barınma ve eÄitim yerlerine bırakılan hayvanların yiyecek ihtiyaçları hayvan sahibi tarafından veya iÅ yerince temin edilir. YiyeceÄin kimin tarafından karÅılanacaÄı ve özellikleri hayvan teslim tutanaÄında belirlenir.
k)    EÄitim yerlerine 4 aylıktan küçük yavru köpekler kabul edilemez.
l)      Barınma ve eÄitim yerlerine kabul edilecek hayvanların aÅılamalarının ve parazit ilaçlamalarının yapılmıŠolması gerekmektedir.
m)  EÄitim yerlerinde, tutanaÄa hangi eÄitimin verileceÄi yazılmalı ve hayvan sahibinin imzası alınmalıdır.
n)    Barınma ve eÄitim yerlerine bırakılan hayvanların hastalanması durumunda, hayvan sahibine bilgi verilerek tedavisi yapılır. EÄer hayvan sahibine ulaÅılamıyorsa sorumlu veteriner hekimin kararı uygulanır. Masraflar hasta hayvan sahibi tarafından karÅılanır.
o)    Barınma ve eÄitim yerlerine bırakılan hayvanın ölmesi durumunda hayvan sahibine bilgi verilir ve talep etmesi halinde masraflar kendisine ait olmak üzere resmi kurumlarda otopsi ve laboratuar analizleri yaptırılabilir.
p)    Hayvan eÄitim yerlerinde belgesi olan eÄitim uzmanı ve yeterli sayıda bakıcı olmalıdır.
q)    Yabancı uyruklu eÄitim uzmanlarının resmi makamlardan onaylı eÄitimci belgesi olmalıdır.Â
[divide]
YEDÄ°NCÄ° BÃLÃM
ÃeÅitli ve Son Hükümler
Â
Hayvanlara Ait Kayıtlar
 Madde 13-(1)Ä°Å yerlerinde, ithal edilmiÅ hayvanlar için, ithal edildiklerini gösteren gümrük belgelerinin, saÄlık ve orijin sertifikalarının birer sureti bulundurulması zorunludur.
(2)Ä°Åyerlerinde bulunan ve iki aylık olan her kedi, köpek yavrusu kimliklendirilmiÅ olmalıdır.
(3) Kedi köpek üretim ve satıŠyerlerinde bulunan her bir hayvan için ayrı ayrı pasaport tanzim edilir. Pasaporta ait vasıf ve Åartlar Bakanlıkça yayımlanan talimatla belirlenir.
(4)Ãretim ve satıŠyerindeki hayvanlar Ek-4 âdeki kayıt defterine iÅlenerek kayıt altına alınmalıdır.
(5) Satılan her hayvan için Ek-5’deki Hayvan SatıŠBelgesi doldurulur. Hayvan SatıŠBelgesi iki nüsha halinde düzenlenerek bir nüshası hayvan sahibine verilir.
(6) Barınma ve eÄitim yerlerinde bulunan hayvanlar Ek-6 daki kayıt defterine iÅlenerek kayıt altına alınmalıdır.
(7)Barınma ve eÄitim yerlerinde bulunan hayvana ait Ek-7 deki Hayvan Teslim TutanaÄı düzenlenir. Düzenlenen teslim tutanaÄında hayvana ve hayvanı teslim eden ve teslim alana ait bilgiler bulunur.
(8) İŠyerlerinde yapılan denetim Ek-8 deki Denetim Defterine kaydedilir.
(9) Ä°Å yerlerinde yapılan dezenfeksiyon iÅlemleri Ek-9 daki Dezenfeksiyon Defterine iÅlenir.
(5) Ãretim yerlerinde üretilen hayvanlar için Ek- 10âdaki âÃretim Belgesiâ düzenlenir
(9) Barınma ve eÄitim yerleri, buralara getirilen hayvanlar için, Ek-11âdeki örneÄe uygun olarak taahhütname de alabilir.
(10) Bu Yönetmelik hükümlerine göre iÅyerlerinde bulundurulacak olan defterlerin sayfaları Ä°l MüdürlüÄü Hayvan SaÄlık Åube MüdürlüÄünce numaralandırılıp mühürlenmiÅ olacaktır.
 Â
Sorumlu Veteriner Hekim İstihdamı
Madde 14- (1) Bu yönetmelik kapsamında kurulan ev ve süs hayvanı üretim, satıÅ, barınma ve eÄitim hizmeti veren iÅ yerlerinde sorumlu veteriner hekim istihdamı zorunludur.
(2) Sorumlu veterinerlik hizmetleri BakanlıÄımızca ruhsatlandırılmıŠmuayenehane, poliklinik veya hayvan hastanesinde çalıÅan veteriner hekimler tarafından verilir.
(3) Sorumlu veteriner hekimlerin, konuları Türk Veteriner Hekimleri BirliÄi ve Bakanlık tarafından belirlenmiÅ hizmet içi eÄitimi almıŠolmaları gerekmektedir.
(4) Hizmet içi eÄitim belgesine sahip veteriner hekimle, en az bir yıllık, bölge veteriner hekimler odası tarafından onaylı ve noter tasdikli sorumlu veteriner hekim sözleÅmesi yapılmalıdır. SözleÅmede çalıÅma gün ve saatleri belirlenmiÅ olmalıdır.
(5) Ä°Åyeri sorumlu veteriner hekimi istihdamında yapılacak sözleÅmede baÄlı bulunduÄu veteriner hekimler odasının belirlediÄi asgari ücret tarifesindeki ücretler karÅılıÄında görev yapar. Bu ücretlerin altında sözleÅme yapamaz.
(6) Ä°Åyeri sahibi, sorumlu veteriner hekimin görevlerini yerine getirmede, kullanacaÄı araç, gereç ve görevliler dahil her türlü imkanı saÄlamak zorundadır.
(7) Sorumlu veteriner hekim iÅten ayrılmak istediÄi taktirde, bir ay önceden iÅyeri sahibine ve Bakanlık il veya ilçe müdürlüÄüne ve baÄlı bulunduÄu veteriner hekimler odasına bir dilekçe ile bildirmek zorundadır.
(8) Ä°Åveren sorumlu veteriner hekimi iÅten çıkarılmak istenmesi halinde, bir ay önceden veteriner hekime, veteriner hekimin baÄlı bulunduÄu veteriner hekimler odasına ve Bakanlık il veya ilçe müdürlüÄüne bildirmek ve yeni bir sorumlu veteriner hekim istihdam edilene kadar bir önceki veteriner hekimle çalıÅmak zorundadır.
 Â
Sorumlu Veteriner Hekimin Görev ve Sorumlulukları
Madde 15-(1) Sorumlu veteriner hekimin görev ve sorumlulukları aÅaÄıda belirtilmiÅtir.
(2) Sorumlu veteriner hekim, yönetmelikte belirlenen tüm görev ve sorumluluklarında, mesleki hizmet yasalarına, baÄlı bulunduÄu veteriner hekimler odasının almıŠolduÄu kararlara ve tüm mesleki etik kurallara uymak zorundadır.
(3) Sorumlu veteriner hekim, iÅyerlerinin mevcut yasalara uygun bir Åekilde faaliyet göstermesinden, iÅyerine saÄlıklı hayvanların kabul edilip uygun Åartlarda alınıp satılmasından, iÅyerlerindeki hayvanların tür ve cinslerine göre aÅılama ve ilaçlamalarının yapılmasından ve buradaki alet ve malzemelerin temizlik ve dezenfeksiyonlarının yapılmasından, atık ve artıklarının çevre ve toplum saÄlıÄına zarar vermesini önleyecek tedbirlerin alınmasından iÅveren ile birlikte sorumludur.
(4) Ä°Åyerine gelen ve satılan hayvanların miktarları, geliÅ ve çıkıŠtarihleri, tür ve cinslerine göre aÅılama, ilaçlama tarihleri gibi kayıtları tutar. Kendilerine bildirilen zaman ve Åekilde belli periyotlarla Ä°l veya Ä°lçe Müdürlüklerine gerekli bilgileri verir.
(5) Sorumlu veteriner hekim, bu tür iÅ yerlerini amacı dıÅında muayene, tedavi, ilaç ve aÅı uygulaması gibi amaçlarla kullanamaz.
(6) Ä°Å yerlerinde, 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki SaÄlıÄı, Gıda ve Yem Kanunu’na tabi ihbarı mecburi bir hastalık çıktıÄında, sorumlu veteriner hekim durumu enseri vasıta ile resmi makamlara haber vermek ve ilgililerce alınacak yasal tedbirleri uygulamakla yükümlüdür.
(7) Ä°Å yerlerinde, reçeteye tabii olmayan Veteriner Müstahzarları dıÅında her türlü ilaç, aÅı ve biyolojik madde satıÅı ve daÄıtımı yapılamaz.
(8) Ä°Å yerinde ölen hayvanların ölüm nedeni, sorumlu veteriner hekim tarafından kayıt defterine iÅlenir. Varsa yapılan tahlil, uygulanan tedavi ve laboratuar teÅhisleri rapor halinde deftere iÅlenip iÅyerinde muhafaza edilir.
(9) Ä°Åyeri sahibi ile sorumlu veteriner hekim, tüm teknik, saÄlık ve yukarıda belirtilen Åartların saÄlanmasından birlikte sorumludur.
Kapatma, DeÄiÅiklik ve Ä°laveler
Madde 16- (1) Ruhsat almıŠhayvan üretim, satıÅ, barınma ve eÄitim yerleri, BakanlıÄın müsaadesi olmadan herhangi bir deÄiÅiklik ve ilave yapamazlar. Verilen ruhsat, gerçek veya tüzel kiÅi ve kuruluÅlar için olup, üzerinde yazılı olan adres için geçerlidir. Bunlardan herhangi birinin deÄiÅmesi halinde ruhsat geçerliliÄini kaybeder. Ruhsatta belirtilen sahip veya unvanın deÄiÅmesi hallerinde, durum en az bir ay önceden bir dilekçe ile mülki amirliÄe bildirilir. Dilekçeye Bakanlık Ä°l MüdürlüÄüne gönderilmek üzere deÄiÅiklikler ile ilgili bilgi ve belgelerle ruhsatın aslı eklenir. Bakanlık Ä°l MüdürlüÄü ruhsat üzerinde gerekli düzeltmeyi yapar veya yeniden ruhsat düzenler.
(2) Ruhsatın kaybolması veya okunamayacak Åekilde tahrip olması halinde, gazete ilanı veya tahrip olmuÅ ruhsatın aslı, bir dilekçeye eklenerek bulundukları yerdeki mülki amirliÄe müracaat edilir. Bakanlık Ä°l MüdürlüÄünün uygun görmesi halinde yeniden eski tarih ve sayı ile gerekli açıklama yapılarak ruhsat düzenlenir.
(3) Bu yönetmeliÄe tabi iÅyerlerinin faaliyetlerinin sahibi tarafından durdurulması veya kapatılması hallerinde, bu durum bir ay öncesinden bir yazı ile bulundukları yerdeki mülki amirliÄe bildirilir.
 Denetim
Madde 17- (1) Ev ve süs hayvanlarının üretim, satıÅ, barınma ve eÄitim yerlerinin çalıÅmaları 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki SaÄlıÄı, Gıda ve Yem Kanunu’na ait yönetmelik ve talimatlara uyulup uyulmadıÄı yönüyle, Ä°l veya Ä°lçe MüdürlüÄünde görevli Veteriner Hekimlerin denetimine tabidir. Denetim, en az yılda 1 defa ve gerektiÄinde süreye bakılmaksızın yapılır ve eksiklikler tespit edilerek Ek-8’deki örneÄe uygun olarak denetim defterine kaydedilir.
Yasaklar ve Cezai iÅlemler
Madde 18- (1) Yasaklar aÅaÄıda sayılmıÅtır.
a) Bu iÅ yerleri, baÅka iÅyeri ile ve meskenle doÄrudan baÄlantısı olmamalıdır. ÃalıÅma izni verildikten sonra, iÅ yeri, baÅka iÅyeri veya meskenle baÄlantılı hale getirilirse bir aylık süre verilir. Bu süre sonunda bu baÄlantının iptal edilmemesi halinde çalıÅma izni iptal edilir.
b) Ä°Å yerlerinde, reçeteye tabii olmayan Veteriner Müstahzarları dıÅında her türlü ilaç, aÅı ve biyolojik madde satıÅı ve daÄıtımı kesinlikle yapılamaz. Yapanlar hakkında ilgili mevzuat hükümlerine göre iÅlem yapılır.
c) Ä°Å yerlerinde, üretim izni alan yerler hariç hayvan üretimi yapılamaz. Ãretim yeri haricindeki iÅ yerlerinde hayvan üretimi yapıldıÄının tespiti halinde yazılı ikaz edilir, bu iÅyerlerinin üretiminin tekrarı halinde çalıÅma izni iptal edilir.
d) Bu iÅ yerlerinde doÄal ortamlarından yakalanarak toplanan yaban av hayvanlarının, bunların yumurta ve yavrularının üretilmesi ve satılması yasaktır. Tespiti halinde ilgili mevzuat hükümlerine göre iÅlem yapılır.
e) Ä°Å yerlerine muayene, tedavi ve aÅılama amacı ile hasta ve saÄlam hayvan kabul edilemez. Tespiti halinde yazılı ikaz edilir, tekrarı halinde çalıÅma izni iptal edilir.
f) Bu yönetmeliÄe tabi iÅ yerlerini, iÅyeri sorumlu veteriner hekimi, amacı dıÅında muayene, tedavi, ilaç ve aÅı uygulaması gibi amaçlarla kullanamaz. Tespiti halinde yazılı ikaz edilir, tekrarı halinde çalıÅma izni iptal edilir, sorumlu veteriner hekim veteriner hekimler odasına bildirilir.
g) Ãretim ve satıŠyerlerinde hiç bir surette kafeslere misafir hayvan konmaz. Tespiti halinde yazılı ikaz edilir, tekrarı halinde çalıÅma izni iptal edilir.
h) Hayvanların eÄitimi sırasında hayvanın gücünü aÅacak hareketlere zorlayarak yaralanmalarına veya sakat kalmalarına yol aÅacak yöntemler uygulanama, cihaz tatbik edilemez. Tespiti halinde yazılı ikaz edilir, tekrarı halinde çalıÅma izni iptal edilerek 5199 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin (h) fıkrasına göre iÅlem yapılması için Ä°l Ãevre Orman MüdürlüÄüne bildirilir.
ı) Ev ve süs hayvanları üretim, satıÅ, barınma ve eÄitim yerleri kuruluÅ izni ve/veya çalıÅma izni almadan faaliyete geçemez. ÃalıÅma izni olmadan faaliyet sürdürenler hakkında 5996 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin (i) bendine göre iÅlem yapılır.
i) Ebeveynlerin veya ebeveyn sorumluluÄu taÅıyan diÄer Åahısların açık rızası olmaksızın 16 yaÅın altındaki kiÅilere ev ve süs hayvanı satılamaz. Tespiti halinde yazılı ikaz edilir, tekrarı halinde çalıÅma izni iptal edilir.
j) Ä°thalat izin belgesi bulunmayan hayvanların satıÅı yapılamaz. Tespiti halinde ilgili mevzuat hükümlerine göre iÅlem yapılır.
k) Ä°thali yasak olan Pitbull Terrier, Japanese Tosa, Dogo Argentina, Filo Brasilerio ve bunların melezleri gibi tehlike arz eden hayvanların satıÅı yapılamaz. Tespiti halinde, 5199 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin (k) fıkrasına göre iÅlem yapılması için Ä°l Ãevre Orman MüdürlüÄüne bildirilir.
l) Hayvanlara kasıtlı olarak kötü davranmak, acımasızca iÅlem yapmak, dövmek, aç susuz bırakmak, aÅırı soÄuÄa ve sıcaÄa maruz bırakmak, bakımlarını ihmal etme, fiziksel ve psikolojik acı çektirmek yasaktır. Tespiti halinde, 5199 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin (k) fıkrasına göre iÅlem yapılması için Ä°l Ãevre Orman MüdürlüÄüne bildirilir.
(l) Bu YönetmeliÄe tabi iÅ yerlerinde, ihbarı mecburi bir hastalık çıkıÅının bildirilmemesi durumunda 5996 sayılı Kanunun 36 nci maddesinin (c ) fıkrasına göre iÅlem yapılır.
(m) YönetmeliÄin 13 üncü maddesinde belirtilen kayıtları tutmayanlar hakkında 5996 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin ( i) bendine göre iÅlem yapılır.
(2) Ruhsat almıŠiÅ yerlerinde bu Yönetmelik hükümlerinin ihlali, veya BakanlıÄın merkez ve taÅra teÅkilatı tarafından yapılan denetimlerde mevzuata aykırı hususların tespiti, görülen noksanlıkların ve aksaklıkların giderilmemesi veya eksikliklerin devam etmesi hallerinde bir kez yazılı ikazı takiben iÅyeri ÃalıÅma Ä°zni iptal edilir. ÃalıÅma Ä°zni Ä°ptal edilen iÅ yerinin faaliyetini sürdürmesi halinde 5996 sayılı Kanunun 36 ncı maddesine göre iÅlem yapılır.
(3) Ä°Åyeri Sorumlu veteriner hekiminin Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket etmesi durumunda Bölge Veteriner hekimler Odasına bildirilir.
Â
Halen ÃalıÅan Ev ve Süs Hayvanı SatıÅ, Barındırma ve EÄitim Yerlerinin Durumu
Madde 19â (1) Bu YönetmeliÄin yürürlüÄe girdiÄi tarihten önce, bu Yönetmelikte bahsedilen sahada faal olan iÅyerleri bir yıl içinde, durumlarını bu Yönetmelik hükümlerine uydurarak, bulundukları yerdeki mülki amirliÄe baÅvurmak zorundadır. Uymayan iÅyerlerinin ruhsatları iptal edilir.
Yürürlük
Madde 20- Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüÄe girer.
Yürütme
Madde 21- Bu Yönetmelik hükümlerini Tarım ve KöyiÅleri Bakanı yürütür.
[divide]
[button color=”green” link=”http://adf.ly/YzzAc” size=”medium” target=”_blank” font=”georgia” align=”left”]Ekleri Ä°ndirmek için Tıklayın[/button]