Guatr hastalıÄı, insanda olduÄu gibi birçok kuÅ türünde özellikle de güvercin, kanarya, papaÄan ve muhabbet kuÅlarında ortaya çıkabilir. Muhabbet kuÅlarında tiroid bezinin en yaygın hastalıÄı guatr âdır. KuÅlarda guatrın bir çok farklı sebebi olabilir.
Yetersiz miktarda iyot içeren tohum taneleri ile beslenmeye baÄlı olarak; guatr hastalıÄına yol açan soya fasulyesi, keten tohumu, kolza tohumu, Åalgam türevleri, lahana ve lahana ailesinden kıvırcık lahana ve brokoli gibi bitkilerin yenmesi; tiroid bezinin enfeksiyonları veorganofosfat gibi zehirli maddelerin alınması gibi durumlarda ortaya çıkabilir.
Tiroid bezi göÄüs kafesinde yer aldıÄı için özellikle aÅırı büyüdüÄü durumlarda kalp, akciÄerler, hava keseleri ve bazen de sindirim sistemi organları üzerinde basınç oluÅturarak bu organların çalıÅması ile ilgili sorunlara yol açabilir. BüyümüŠtiroid bezinin kalp üzerindeki baskısıyla solunum sisteminde ve bazen de sindirim sisteminde sıvı toplanmaları da oluÅabilir.
Guatr hastalıÄında en sık görülen belirtiler; zor yutkunma, kursakta ÅiÅkinlik, yem çıkarma, kilo ve iÅtah kaybı, zor nefes alma, hırıltılı solunum, sürekli bir cikleme sesi ve ötüŠbozukluklarıdır.
AÅırı büyümüŠtiroid bezi, bazı kuÅ türlerinde elle hissedilebilse bile, özellikle muhabbet kuÅlarında büyüme göÄüs kafesine doÄru olduÄu için radyografi muayenesi gerekir. Tiroid hormonu düzeyleri kan testleri ile de tespit edilebilir.
Hastalık iyot yetersizliÄinden kaynaklanıyorsa düzenli olarak içme suyuna iyot katılması ve gerekirse ilaç olarak iyot kullanılması yoluyla tedavi edilebilir. EÄer kuÅun beslenmesinde yukarıda saydıÄımız bitkiler kullanılıyorsa bunlar hastalık düzeltilebilmek için derhal deÄiÅtirilir.