Yazı Ä°çeriÄi
Siyah benek hastalıÄı, tüm kanatlılarda görülebilen, bulaÅıcı ve son derece ölümcül bir hastalıktır. Bu hastalık, bir üreticinin tüm kanatlı üretimini tehdit edebilir ve hatta o yılki tüm yavruların kaybına neden olabilir.
Siyah benek hastalıÄı, kanatlılarda görülen bir bakteriyel enfeksiyondur. Mycoplasma gallisepticum adı verilen bakterinin neden olduÄu bu hastalık, kanatlıların solunum sistemini etkiler.
Hastalık, ilk olarak 1905 yılında belirlendi ve evcil kümes hayvanlarında görülen bir solunum yolu hastalıÄı olarak tanımlandı. Ancak, bu hastalıÄa neden olan Mycoplasma gallisepticum adlı etken, kültürde 50 yıl boyunca çoÄaltılamadı.
Siyah benek hastalıÄı nasıl oluÅur?
HastalıÄın temel nedeni, Mykoplasmose (Mycoplasma gallisepticum) adı verilen tek hücreli bakterilerdir. Bu bakteriler genellikle kuÅlarda yerleÅik olup saÄlıklı kuÅlarda genellikle sorun çıkarmazlar. Ancak bir Coli basili veya kronik nezle enfeksiyonunda zayıflayan baÄıÅıklık sisteminden faydalanarak ciddi sinüzit ve solunum yolu enfeksiyonlarına yol açabilirler.
Bu bakteriler aynı zamanda diÅi kuÅun yumurtalıklarını istila edebilir ve yumurtaya geçerek oluÅan embriyonun karaciÄer ve safra kesesine aÄır hasar verebilir. Hastalıklı yavrular, genellikle doÄmadan önce, karın bölgesinde koyu renkli benlerle karakterizedir. Bu, hastalıklı safra kesesinin koyu renkli salgısının deride depolanmasıdır.
Siyah benek hastalıÄı nasıl bulaÅır?
Siyah benek hastalıÄı, hasta bir kanatlıdan saÄlıklı bir kanatlıya doÄrudan temas yoluyla bulaÅır. Hastalık, hasta bir kanaryanın öksürüÄü veya hapÅırmasından çıkan damlacıklar yoluyla da yayılabilir. Bu damlacıklar, saÄlıklı bir kanaryanın aÄzına, burnuna veya gözüne bulaÅırsa hastalıÄa neden olabilir.
Mykoplazmalar, hava, su, dıÅkı ve temas yoluyla bulaÅabilirler. Bu bakteriler, ısı deÄiÅikliklerine, kuraklıÄa ve dezenfektanlara karÅı dirençsizdir.
Siyah benek hastalıÄı belirtileri nelerdir?
Siyah benek hastalıÄının belirtileri Åunları içerir:
YetiÅkinlerde;
- Ãksürme
- Hırıltı
- Nefes darlıÄı
- Ayaklarda ÅiÅlik
- Ä°Åtahsızlık
- Tüylerin dökülmesi
lümle sonuçlanması yüksek oranlıdır.
Siyah benek hastalıÄı teÅhisi nasıl konur?
Siyah benek hastalıÄı teÅhisi, kandan, dokulardan veya akciÄerlerden alınan örneklerin laboratuvarda incelenmesiyle konur.
Siyah benek hastalıÄı tedavisi nasıl yapılır?
Siyah benek hastalıÄı, genellikle antibiyotiklerle tedavi edilir. Antibiyotikler, bakteriyi öldürerek veya büyümesini durdurarak enfeksiyonu tedavi eder. Siyah benek hastalıÄı için genellikle kullanılan antibiyotikler Åunlardır:
- Doksisilin
- Azitromisin
- Eritromisin
Siyah benek hastalıÄı tedavisi genellikle 5-7 gün sürer. Ancak, bazı durumlarda, daha uzun süreli tedavi gerekebilir.
Siyah benek hastalıÄıdan korunma yolları nelerdir?
Siyah benek hastalıÄından korunmak için alınabilecek önlemler Åunlardır:
- Hasta kanaryaları saÄlıklı kanaryalılardan ayırın.
- Kafesleri ve diÄer malzemeleri düzenli olarak temizleyin ve dezenfekte edin.
- Yeni kanarya satın alırken, saÄlıklı olduÄundan emin olun.
Siyah benek hastalıÄı, kanatlılarda görülen ciddi bir hastalıktır. Bu nedenle, belirtileri fark ederseniz, bir veterinere görünmeniz önemlidir.
İlaçlarla tedavi
Siyah benek hastalıÄının tedavisinde kullanılan antibiyotikler, genellikle aÄız yoluyla verilir. Ancak, bazı durumlarda, enjeksiyon yoluyla da verilebilir.
Doksisilin, siyah benek hastalıÄı için en etkili antibiyotiktir. Ancak, bazı kanaryalarda yan etkilere neden olabilir.
Azitromisin, doksisiline benzer bir antibiyotiktir. Daha az yan etkiye neden olma eÄilimindedir.
Eritromisin, daha eski bir antibiyotiktir. DiÄer antibiyotiklere göre daha az etkilidir.
Tedavi süresi, hastalıÄın Åiddetine baÄlı olarak deÄiÅir. Hafif vakalarda, tedavi 5-7 gün sürebilir. Åiddetli vakalarda, tedavi daha uzun sürebilir.
Ãnleme
Siyah benek hastalıÄını önlemek için alınabilecek önlemler Åunlardır:
- Hasta kanaryaları saÄlıklı kanaryalılardan ayırın.
- Kafesleri ve diÄer malzemeleri düzenli olarak temizleyin ve dezenfekte edin.
- Yeni kanarya satın alırken, saÄlıklı olduÄundan emin olun.
Hasta kanaryaları saÄlıklı kanaryalılardan ayırmak, hastalıÄın yayılmasını önlemeye yardımcı olur.
Kafesleri ve diÄer malzemeleri düzenli olarak temizlemek ve dezenfekte etmek, bakterilerin yayılmasını önlemeye yardımcı olur.
Yeni kanarya satın alırken, saÄlıklı olduÄundan emin olmak için bir veterinere gösterin.
Siyah benek hastalıÄının kuÅçular tarafından önerilen tedavisi*:
Siyah Benek HastalıÄı ile doÄan yavruların kurtarılması genellikle mümkün deÄildir, çünkü karaciÄerlerinde ciddi hasar oluÅmuÅtur. Ancak damızlık kuÅlara yumurtlamadan önce bir antibiyotik tedavisi uygulamak, bakterilerin yumurtaya geçiÅini engelleyebilir ve saÄlıklı yavruların oluÅmasını saÄlayabilir.
Tedavi için kullanılan ilaçlar arasında Greenvet Micro, Tylosin, Tylan ve Baycox %2,5 bulunmaktadır. Ancak, hastalıÄın son derece bulaÅıcı olması nedeniyle kümesteki ve çevresindeki tüm kuÅların, saÄlıklı görünseler bile, ilaç tedavisine dahil edilmesi hayati önem taÅır.
Ä°laçların Ãnerilen Kullanımları
- Greenvet Micro: 1 kg mamaya 30-40 gr haftalık olarak verilir.
- Tylosin: 1 litre suya 3 gr karıÅtırılarak 5 gün süre ile (her gün taze karıÅtırılmalıdır) verilir.
- Tylan: 1 litre suya 1ml karıÅtırılarak 5 gün süre ile verilir.
- Son yıllarda Koksidlerin de bu hastalıÄı tetiklediÄi Åüphesi oluÅtuÄundan antibiyotik tedavisinden bir hafta sonra 1 litre suya 1 ml Baycox %2,5 karıÅtırıldıktan sonra 3 gün süre ile verilmesinde fayda vardır.
* Dikkat: Bu bilgiler genel bilgi amaçlıdır. Kesin tanı ve tedavi için bir veteriner hekime baÅvurmak önemlidir.