Yazı İçeriği
Siyah benek hastalığı, tüm kanatlılarda görülebilen, bulaşıcı ve son derece ölümcül bir hastalıktır. Bu hastalık, bir üreticinin tüm kanatlı üretimini tehdit edebilir ve hatta o yılki tüm yavruların kaybına neden olabilir.
Siyah benek hastalığı, kanatlılarda görülen bir bakteriyel enfeksiyondur. Mycoplasma gallisepticum adı verilen bakterinin neden olduğu bu hastalık, kanatlıların solunum sistemini etkiler.
Hastalık, ilk olarak 1905 yılında belirlendi ve evcil kümes hayvanlarında görülen bir solunum yolu hastalığı olarak tanımlandı. Ancak, bu hastalığa neden olan Mycoplasma gallisepticum adlı etken, kültürde 50 yıl boyunca çoğaltılamadı.
Siyah benek hastalığı nasıl oluşur?
Hastalığın temel nedeni, Mykoplasmose (Mycoplasma gallisepticum) adı verilen tek hücreli bakterilerdir. Bu bakteriler genellikle kuşlarda yerleşik olup sağlıklı kuşlarda genellikle sorun çıkarmazlar. Ancak bir Coli basili veya kronik nezle enfeksiyonunda zayıflayan bağışıklık sisteminden faydalanarak ciddi sinüzit ve solunum yolu enfeksiyonlarına yol açabilirler.
Bu bakteriler aynı zamanda dişi kuşun yumurtalıklarını istila edebilir ve yumurtaya geçerek oluşan embriyonun karaciğer ve safra kesesine ağır hasar verebilir. Hastalıklı yavrular, genellikle doğmadan önce, karın bölgesinde koyu renkli benlerle karakterizedir. Bu, hastalıklı safra kesesinin koyu renkli salgısının deride depolanmasıdır.
Siyah benek hastalığı nasıl bulaşır?
Siyah benek hastalığı, hasta bir kanatlıdan sağlıklı bir kanatlıya doğrudan temas yoluyla bulaşır. Hastalık, hasta bir kanaryanın öksürüğü veya hapşırmasından çıkan damlacıklar yoluyla da yayılabilir. Bu damlacıklar, sağlıklı bir kanaryanın ağzına, burnuna veya gözüne bulaşırsa hastalığa neden olabilir.
Mykoplazmalar, hava, su, dışkı ve temas yoluyla bulaşabilirler. Bu bakteriler, ısı değişikliklerine, kuraklığa ve dezenfektanlara karşı dirençsizdir.
Siyah benek hastalığı belirtileri nelerdir?
Siyah benek hastalığının belirtileri şunları içerir:
Yetişkinlerde;
- Öksürme
- Hırıltı
- Nefes darlığı
- Ayaklarda şişlik
- İştahsızlık
- Tüylerin dökülmesi
Yavrularda;
Kontrol yapıldığında göbek kısmında siyah benek mevcuttur. Hastalığın özellikle yavrular açısından ölümle sonuçlanması yüksek oranlıdır.
Siyah benek hastalığı teşhisi nasıl konur?
Siyah benek hastalığı teşhisi, kandan, dokulardan veya akciğerlerden alınan örneklerin laboratuvarda incelenmesiyle konur.
Siyah benek hastalığı tedavisi nasıl yapılır?
Siyah benek hastalığı, genellikle antibiyotiklerle tedavi edilir. Antibiyotikler, bakteriyi öldürerek veya büyümesini durdurarak enfeksiyonu tedavi eder. Siyah benek hastalığı için genellikle kullanılan antibiyotikler şunlardır:
- Doksisilin
- Azitromisin
- Eritromisin
Siyah benek hastalığı tedavisi genellikle 5-7 gün sürer. Ancak, bazı durumlarda, daha uzun süreli tedavi gerekebilir.
Siyah benek hastalığıdan korunma yolları nelerdir?
Siyah benek hastalığından korunmak için alınabilecek önlemler şunlardır:
- Hasta kanaryaları sağlıklı kanaryalılardan ayırın.
- Kafesleri ve diğer malzemeleri düzenli olarak temizleyin ve dezenfekte edin.
- Yeni kanarya satın alırken, sağlıklı olduğundan emin olun.
Siyah benek hastalığı, kanatlılarda görülen ciddi bir hastalıktır. Bu nedenle, belirtileri fark ederseniz, bir veterinere görünmeniz önemlidir.
İlaçlarla tedavi
Siyah benek hastalığının tedavisinde kullanılan antibiyotikler, genellikle ağız yoluyla verilir. Ancak, bazı durumlarda, enjeksiyon yoluyla da verilebilir.
Doksisilin, siyah benek hastalığı için en etkili antibiyotiktir. Ancak, bazı kanaryalarda yan etkilere neden olabilir.
Azitromisin, doksisiline benzer bir antibiyotiktir. Daha az yan etkiye neden olma eğilimindedir.
Eritromisin, daha eski bir antibiyotiktir. Diğer antibiyotiklere göre daha az etkilidir.
Tedavi süresi, hastalığın şiddetine bağlı olarak değişir. Hafif vakalarda, tedavi 5-7 gün sürebilir. Şiddetli vakalarda, tedavi daha uzun sürebilir.
Önleme
Siyah benek hastalığını önlemek için alınabilecek önlemler şunlardır:
- Hasta kanaryaları sağlıklı kanaryalılardan ayırın.
- Kafesleri ve diğer malzemeleri düzenli olarak temizleyin ve dezenfekte edin.
- Yeni kanarya satın alırken, sağlıklı olduğundan emin olun.
Hasta kanaryaları sağlıklı kanaryalılardan ayırmak, hastalığın yayılmasını önlemeye yardımcı olur.
Kafesleri ve diğer malzemeleri düzenli olarak temizlemek ve dezenfekte etmek, bakterilerin yayılmasını önlemeye yardımcı olur.
Yeni kanarya satın alırken, sağlıklı olduğundan emin olmak için bir veterinere gösterin.
Siyah benek hastalığının kuşçular tarafından önerilen tedavisi*:
Siyah Benek Hastalığı ile doğan yavruların kurtarılması genellikle mümkün değildir, çünkü karaciğerlerinde ciddi hasar oluşmuştur. Ancak damızlık kuşlara yumurtlamadan önce bir antibiyotik tedavisi uygulamak, bakterilerin yumurtaya geçişini engelleyebilir ve sağlıklı yavruların oluşmasını sağlayabilir.
Tedavi için kullanılan ilaçlar arasında Greenvet Micro, Tylosin, Tylan ve Baycox %2,5 bulunmaktadır. Ancak, hastalığın son derece bulaşıcı olması nedeniyle kümesteki ve çevresindeki tüm kuşların, sağlıklı görünseler bile, ilaç tedavisine dahil edilmesi hayati önem taşır.
İlaçların Önerilen Kullanımları
- Greenvet Micro: 1 kg mamaya 30-40 gr haftalık olarak verilir.
- Tylosin: 1 litre suya 3 gr karıştırılarak 5 gün süre ile (her gün taze karıştırılmalıdır) verilir.
- Tylan: 1 litre suya 1ml karıştırılarak 5 gün süre ile verilir.
- Son yıllarda Koksidlerin de bu hastalığı tetiklediği şüphesi oluştuğundan antibiyotik tedavisinden bir hafta sonra 1 litre suya 1 ml Baycox %2,5 karıştırıldıktan sonra 3 gün süre ile verilmesinde fayda vardır.
* Dikkat: Bu bilgiler genel bilgi amaçlıdır. Kesin tanı ve tedavi için bir veteriner hekime başvurmak önemlidir.